ايدز- HIV
عفونت HIV و ايدز از جمله بيماري‌هايي است که به لحاظ ميزان کشندگي بالا و هزينه‌ مراقبتي فراوان، ايجاد مشکلات اجتماعي و هدف قرار دادن جمعيت جوان جامعه، از معضلات مهم جوامع بشري است.
عامل بيماري‌زا ويروسHIV بوده که از ويروس‌هاي RNA دارد و از گروه رترو ويروس‌ها مي‌باشد. اين ويروس به گيرنده‌هاي CD4 که بر روي لتفوسيت‌ها، ماکروفاژ‌ها، سلول‌هاي رندرريتيک ولانگرس که همگي از سلول‌هاي سيستم دفاعي بدن مي‌باشند متصل مي‌گردد. و از طريق ورود به اين سلول‌ها تکثير يافته و سبب از بين رفتن سلول ميزبان مي‌گردد. که در نهايت منجر به تضعيف سيستم ايمني بدن مي‌گردد.

راه‌هاي انتقال اين بيماري شامل:
1- تماس جنسي
2- استفاده از وسايل تزريق مشترک
3- خون و فراورده‌هاي خوني آلوده
4- انتقال مادر به جنين
5- پيوند اعضاء‌ آلوده
راه‌هايي که منجر به انتقال ويروس نمي‌شوند شامل: ظروف غذاخوري، شنا، دست دادن، عطسه، سرفه، روبوسي کردن، گوشي تلفن، نشستن در کنار يکديگر، توالت، حمام
تشخيص بيماري تنها از طريق انجام آزمايش امکان‌پذير مي‌باشد. که تست‌هاي تشخيص براي عفونت HIV عبارتند از تست ELISA که 100-93% حساسيت دارد و تست Western blot که به عنوان يک آزمون تاکيد کننده به کار مي‌رود. و نسبت به تست ELISA اختصاصي‌تر مي‌باشد.
روش‌هاي پيشگيري و درمان : تاکنون براي اين بيماري واکسن موثري شناخته نشده است و تنها راه پيشگيري از ابتلاء شناخت راه‌هاي انتقال و اجتناب از رفتارهاي مخاطره آيند مي‌باشد همچنين درمان قطعي براي موارد آلوده وجود ندارد و داروهاي موجود تنها ورود به مرحله ايدز را به تاخير مي‌اندازند.
هپاتيت‌هاي ويروسي
هپاتيت‌ حاد ويروسي مي‌تواند ناشي از عوامل مختلفي بوده و علائم کلينيکي متفاوتي دارد. به‌طوري‌که اين بيماري مي‌تواند کاملا از نظر کلينيکي خفيف و بدون علامت تا آنقدر شديد که باعث مرگ گردد باشد. در اغلب موارد خود به خود خوب مي‌شود و عارضه‌اي به‌جا نمي‌گذارد ولي گاهي به طرف مزمن شدن پيشرفت مي‌کند.
شايع‌ترين ويروس‌هايي که باعث هپاتيت مي‌شوند عبارتند از A، B، C، D، E، G .
پس از ورود ويروس به بدن و بعد از کمون و تکثير ويروس به حراکثر رسيده و ويروس در مايعات و ترشحات بدن ظاهر مي‌شود و سبب التهاب و تخريب سلول‌هاي کبدي و به دنبال آن تغيير در آزمايشات عملکردي کبد و علائم و نشانه‌هاي آسيب کبدي خواهد شد.
راه‌هاي انتقال بسته به نوع ويروس متفاوت است ويروس‌هاي هپاتيت A و E اغلب از راه مدفوعي منتقل مي‌شوند و ويروس‌هاي هپاتيت B، C، D، G اغلب از راه خون، تزريق آلوده و تماس با ترشحات جنسي منتقل مي‌گردند.
شروع علائم بيماري با تب، بي‌حالي، بي‌اشتهايي، تهوع و دلدرد بوده و پس از چند روز زردي ظاهر مي‌شود. هپاتيت Aو B در اکثر موارد خوش خيم بوده و خود به خود بهبود مي‌يابند ولي در مورد هپاتيت B در 5 درصد موارد و در مورد هپاتيت C در 30-20 درصد موارد به صورت ناقل ويروس باقي مي‌مانند.
پيشگيري و درمان :
تنها براي هپاتيت B واکسن شناخته شده وجود دارد و براي بقيه انواع هپاتيت تنها راه پيشگيري از ابتلا شناخت راه‌هاي انتقال و اجتناب از آلودگي مي‌باشد.
بيماري‌‌هاي آميزشي
مقدمه:
بيماري‌هاي مقاربتي يکي از علل عمده بيماري‌هاي حاد، نازايي، مرگ و معلوليت‌هاي جسمي و رواني براي ميليون‌ها زن، مرد و کودک در سراسر جهان به شمار مي‌آيند. تاثير اين بيماري‌ها در افزايش سرايت‌پذيري ايدز اهميت آن‌ها را صد چندان مي‌کند. اطلاعات حاصل از مراقبت STT بايد باعث ارتقاء کيفيت و اثر بخشي برنامه‌هاي پيشگيري از ايدز و اعتياد مي‌گردد.
مراقبت STI به عنوان يک جزء کليدي از برنامه‌هاي مراقبت نسل دوم HIV/ AIDS تعیین گردیده است.
اجزاء مراقبت STI
پنج جزء اصلي از اين قرارند :
1- گزارش موارد
2- ارزيابي و پايش شيوع
3- بررسي اتيولوژي سندرم‌هاي STI
4- پايش مقاومت آنتي‌بيوتيکي
5- مطالعات خاص
فعاليت‌هايي که در حوزه‌ي معاونت بهداشت در خصوص بيماري‌هاي مقاربتي انجام مي‌شود به شرح ذيل مي‌باشد :
• ارزيابي بيماري
• پايش روند بروز آلودگي
• به دست آوردن اطلاعات در مورد نحوه‌ي برخورد با بيمار و شريک جنسی
• بدست آوردن ساير اطلاعات لازم براي مديريت سيستم ارائه دهنده‌ خدمات (مثل توزيع دارو)
راهنماي مراقبت عفونت‌هاي آميزش سازمان جهانی بهداشت