حمد و ثناي بي پايان آفرینندهی بي همتا را كه انسان را به نعمت حيات نواخته و سلامت و تندرستي را بهسان جامهای فاخر، زينت بخش تن و روان بندگان قرار داده است.
با عرض تسليت به مناسبت ايام شهادت بزرگ بانوي اسلام حضرت فاطمهی زهرا (سلام الله عليها) خدمت شما مردم شريف استان چهارمحال و بختياري؛ و گراميداشت آغاز سال جديد كه در ادامهی جهاد مقدس ملت ايران در جبههی كار و تلاش، توسط مقام معظم رهبري، حضرت آيت الله خامنهای (حفظ الله تعالي) به عنوان سال «توليد ملي، حمايت از كار و سرمایهی ايراني» نامگذاری گرديده است.
هجدهم فروردين ماه در تقويم مناسبتهای جهان روز جهاني بهداشت نام دارد و در كشور ما 18 الي 24 فروردين ماه به عنوان هفتهی سلامت شناخته میشود. در اين ايام، بر اساس شعار سالانهای كه توسط سازمان ياد شده در سطح جهان مطرح میگردد، فعالیتهای كشورها بر روي يكي از معضلات سلامت انسان متمركز میشود. موضوع سال جاري «سلامت و سالمندي» و شعار مطرح شده توسط سازمان جهاني بهداشت «زندگي سالم، طول عمر بيشتر» است. اين سومين بار طي سه دههی گذشته است كه سالمندي به عنوان موضوع سالانهی سازمان جهاني بهداشت تعيين شده است. همچنين با توجه به اهميت مسألهي سالمندي در جهان، همه ساله روز نهم مهر ماه به عنوان روز جهاني سالمند گرامي داشته میشود.
در حال حاضر جمعيت سالمندان جهان حدود 700 مييون نفر است كه تا 40 سال آينده به 2 ميليارد نفر خواهد رسيد. جمعيت سالمندان ايران نيز كه هم اكنون حدود 6 ميليون نفر است تا 20 سال آينده به 13 ميليون نفر افزايش پيدا خواهد كرد. حدود 7 درصد از جمعيت فعلي استان را سالمندان يعني سنين بالاي 60 سال تشكيل ميدهد.
موضوع سالمندي و سلامت سالمندان از دو بعد حائز اهميت و قابل بررسي است: اول، لزوم توجه به كساني كه در حال حاضر در اين مقطع سني هستند؛ و دوم، تأمین سلامت آتي میانسالان، جوانان و كودكان امروز كه مقاطع سني سالمندي را در آينده تشكيل خواهند داد.
در هر دو گروه سالمندان كنوني و سالمندان آينده، موضوع سلامت رواني و جسماني توسط همهی بخشهای ذيربط در امر سلامت كه تقريباً تمامي نهادهاي دولتي و بخش وسيعي از سازمانهای مردم نهاد را شامل میشود، بايد مد نظر قرار گيرد.
سالمندان از آن جهت كه عمري را به تلاش و خدمت در راه آسايش خانواده و اعتلاي جامعه خود صرف کردهاند، استحقاق برخورداري از زندگي آسوده و سالم و بهرهمندي از خدمات گوناگون از جمله خدمات بهداشتي را دارند.
مقاطع سني زير سن سالمندي نيز بايد شیوهی زندگي خود را به نحوي تنظيم كنند كه وقتي به دوران ارزشمند سالمندي رسيدند با حداقل مشكلات و گرفتاریهای جسمي و رواني مواجه شوند.
در اين راستا اتخاذ راهكارهايي مانند اصلاح الگوهاي مصرف مواد غذايي، اهميت دادن به امر ضروري و ارزشمند ورزش و تحرك بدني، پرهيز از مصرف مواد دخاني و مخدر و فراهم ساختن فضاي رواني آرام و با نشاط در خانواده و محیطهای كار ضرورت دارد.
نکتهی مهم ديگري كه در رابطه با سالمندان از اهميت ويژه برخوردار است، تكريم سالمندان و گراميداشت شئون سالمندي است. اين امر در فرهنگ متعالي اسلام، در فرهنگ ملي كشورمان و در آداب و رسوم محلي همهی مناطق از جمله استان چهارمحال و بختياري، به طرز چشمگيري لحاظ شده و جايگاه ویژهای دارد.
رسول گرامي اسلام (صلي الله عليه و آله) كسي را كه به کوچکترها محبت ورزد و بزرگترها را گرامي بدارد، از دوستان خود دانستهاند (1)؛ همچنين كساني را كه به اين موارد پايبند نباشند، خارج از زمرهی مسلمانان دانستهاند (2)؛ لذا احترام به سالمندان از اصلیترین مؤلفههای اخلاقي اسلام به شمار میرود.
در فرهنگ غني استانمان نيز جايگاه ارزندهی «ريش سفيد» و «گيس سفيد» در بين بستگان، حكايت از توجه پدران و نياكان ما به شأن والاي سالمندان و کهنسالان دارد و اين از آن روست كه سالمندي دورهي كمال و پويايي آدمي است. سالمند به دليل كوله بار ارزندهی تجربهی ساليان دراز عمر، بايد اين فرصت را داشته باشد كه تجارب خود را در اختيار نسلهای بعدي قرار دهد؛ و ايجاد شرايط زندگي سالم و بدون درد و رنج براي سالمندان، از لوازم و ضروريات اين امر است.
به اميد آن كه با اصلاح شيوهي زندگي در تمامي اقشار و مقاطع سني مختلف، ضمن افزايش اميد به زندگي و برخورداري همگان از طول عمر با بركت و توأم با سلامت، بتوانيم جامعهای پويا و كشوري پيشرفته و بهرهمند از فضايل و ارزشهای الهي و اسلامي داشته باشيم.
دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي و درماني استان چهارمحال و بختیاری
فروردين ماه 1391